Welcome to Sodom

8 okt 2023 door Pim Meurs

Het is 2018 als de documentaire "Welcome to Sodom" uitkomt. Deze documentaire belicht het gebied Agbogbloshie in Accra, de hoofdstad van Ghana. Agbogbloshie is vooral bekend vanwege de enorme hoeveelheden elektronisch afval en de zowel legale als illegale ontmanteling ervan. Een enorme bedrijvigheid kenmerkt het gebied, waar lokale ondernemers hun geld verdienen met het “recyclen” van elektronische apparatuur. Het gebied is echter ook ernstig vervuild. De negatieve referentie naar Sodom, een bijbelse stad die volgens overlevering door God werd verwoest vanwege de zondigheid, verwijst naar de slechte milieu- en humane omstandigheden in Agbogbloshie.

De situatie is echter complex. Decennia lang heeft het wijkje Agbogbloshie enorme hoeveelheden elektronisch afval herbergt. Ghana importeert al jarenlang veel elektronisch afval, voornamelijk uit westerse landen. Zo werd er in 2011 maar liefst 150.000 ton E-waste geïmporteerd. Een rapport van de VN uit 2012 wees echter uit dat het merendeel van het elektronische afval in Accra afkomstig was uit dichtbijgelegen steden, zoals Accra zelf en Lagos.

Het afval hoopte zich op in het gedeelte van Agbogbloshie aan de Korte Lagoon, gelegen naast Old Fadama, een bekende sloppenwijk in Accra. Velen uit deze wijk vonden werk in 'Sodom'. Schattingen over het aantal arbeiders variëren enorm. Sommigen beweren dat er zo'n 8.000 mensen werkzaam waren, anderen spreken van wel 80.000.

In onderstaande foto's zie je hoe het gebied in Accra er nu uitziet volgens Google Maps (01-10-2023). In de close-up heb ik een gedeelte gemarkeerd waar je nog steeds verbranding van waarschijnlijk elektronisch afval ziet.

Agbogbloshie deel 2
Foto 1: deel van Accra waar Agbogbloshie zich bevindt.

Agbogbloshie deel 1
Foto 2: close-up van een deel van Sodom

Voor velen was het elektronische afval een kans om geld te verdienen. Dagelijks werd het afval ontmanteld en gerecycled, zowel op professionele als minder professionele wijze. Om bij de waardevolle materialen zoals koper, aluminium en zelfs goud te komen, werd er vaak plastic verbrand. Deze methoden zorgden voor vrijkomen van giftige stoffen, wat bijdroeg aan de vervuiling van het gebied en de slechte leefomstandigheden van de arbeiders.

Ondanks de kansen die het bood, stond Agbogbloshie bekend om de slechte milieu- en werkomstandigheden. In 2021 besloot de lokale regering het gebied schoon te vegen met bulldozers, wat tot ongenoegen leidde bij de vele mensen die er hun kost verdienden. Veel arbeiders zochten daarna naar resterende materialen of vonden alternatieve werklocaties in Accra. Meer over deze ontmanteling en het lot van de mensen die dagelijks op en rondom Sodom werkten lees je op bijvoorbeeld deze site die regelematig geupdated wordt.

Helaas is Agbogbloshie niet de enige E-waste dump ter wereld. Steden zoals Guiyu in China en wijken zoals Seelampur in India hebben vergelijkbare problemen. Meer daarover in een volgende blog op onze E-waste pagina.

Lees meer over E-waste en milieuimpact van materialen in elektronica

Welcome to Sodom

Bronnen